ارزیابی میزان شاخص آلودگی (pi) کادمیوم، روی، مس و سرب در خاک آبیاری شده با فاضلاب شهری

آلودگی محیط زیست با فلزات سنگین و انتقال آن به محصولات زراعی به عنوان یک مشکل جهانی در حال گسترش مطرح می­باشد. در این پژوهش از فاضلاب خام و تصفیه­شده به منظور کشت سیب­زمینی در شرایط لایسیمتری استفاده شد. بدین منظور یک طرح کاملاً تصادفی با چهار تیمار آبیاری و سه تکرار اجرا گردید. تیمارهای آبیاری شامل: فاضلاب خام (t1)، فاضلاب تصفیه­شده (t2)، ترکیب فاضلاب خام و آب معمولی به نسبت 50 درصد (t3) و ترکیب فاضلاب تصفیه­شده و آب معمولی به نسبت 50 درصد (t4) بود. خاک تحت هر تیمار به منظور ارزیابی آلودگی کادمیوم، روی، مس و سرب بر مبنای شاخص آلودگی (pi) و بررسی همبستگی بین این فلزات در دو عمق خاک، نمونه­برداری گردید. نتایج نشان داد که اثر تیمارهای آبیاری بر شاخص آلودگی (pi) کادمیوم، سرب (p ≤0.05)، روی و مس (p ≤0.01) معنی­دار می­باشد. بیشترین مقدار این شاخص در تیمار t1 و کمترین در تیمار t4 مشاهده گردید. ترتیب بزرگی میزان pi، در تیمارهای آبیاری به صورت t1> t3> t2> t4 بود. همچنین به جز مس میزان pi در عمق 0-10 بیشتر از مقدار آن در عمق 10-20 سانتی­متری می­باشد. در این پژوهش بیشترین مقدار ضریب همبستگی پیرسون بین سرب و مس مشاهده گردید. همچنین میزان مقادیر این ضریب در عمق 0-10 سانتی­متری بیشتر از مقدار آن در عمق 10-20 سانتی­متری (به جز ضریب همبستگی بین روی و سرب و ضریب همبستگی بین مس و کادمیوم) می­باشد. در این پژوهش مقادیر pi برای فلزات سرب، روی و مس کمتر از یک و در مورد کادمیوم بین دو و سه بودند.